مواد مخدر و اعتیاد

مقدمه
انواع مواد مخدر
تاریخچه مواد مخدر و اعتیاد
اصول ترك و درمان اعتیاد
پرسش و پاسخ های کاربردی


 
مقدمه

هر زمان صحبت از اعتیاد به میان می آید ناخودآگاه اولین پدیده ای که به ذهن افراد خطور می کند، اعتیاد به مواد مخدر است. هر چند که اعتیاد انواع و اقسام مختلفی دارد و در فرهنگ دهخدا اعتیاد به معنی "عادت کردن و دم به دم خواستن چیزی" تعریف شده است؛ اما اعتیاد به مواد مخدر یکی از مشکل سازترین و خانمانسوزترین انواع اعتیاد به شمار می آید. اعتیاد به مواد مخدر در مقایسه با موارد دیگر اعتیاد از قبیل: مصرف مشروبات الکلی، سیگار، سکس لجام گسیخته، دیگر آزاری، بازی های کامپیوتری، استفاده از فیس بوک و ... تنها نوع اعتیاد است که به نابودی سریعتر فرد و تفکیک او از جامعۀ فعال منجر می گردد. به همین دلیل فرد معتاد به مواد مخدر بیش از دیگران نیاز به کمک و راهنمایی جدی دارد تا توان رهایی از این بند و بازگشت به فعالیت های سالم اجتماعی را داشته باشد. همانطور که همواره گفته ایم نقش جامعه سالم و دولت، در ساماندهی امور اجتماعی بسیار با اهمیت است. پدیده مواد مخدر هم از این قاعده مستثنی نیست. متاسفانه و همانطور که بر همگان واضح و مبرهن است، بسیاری از دولتمردان و حکومت های فاسد، خود نقش اساسی در ترانزیت و خرید و فروش مواد مخدر در اقصی نقاط دنیا را دارند و این بر حساسیتِ حتی صحبت کردن در باره این پدیده می افزاید، چه رسد به اقدام عملی و جدی جهت ریشه کن کردن آن.
سود کلانی که از خرید و فروش مواد مخدر نصیب دست اندکاران این حرفه می گردد، از یک طرف و سود کلان تری که با تخریب، در حاشیه نگه داشتن و کنترل نیرو های فعال و پرسشگر جامعه، نصیب حکومت های فاسد و دیکتاتوری می گردد، از طرف دیگر، از عمده عواملی است که ریشه کن کردن این پدیده خانمان برانداز را بسیار مشکل و تقریبا غیر ممکن می سازد، هر چند که در ظاهر گفتمان ها و سمینار های مختلفی در باره مبارزه با مواد مخدر و اعتیاد در گوشه و کنار برگذار می گردد.
حال که ریشه کن کردن این پدیده امکان پذیر نیست شاید بتوان بهترین راه پیشگیری از اعتیاد را، به ویژه در بین نسل جوان و دانش آموز، آگاهی دادن و مهیا کردن شرایط جایگزین برای آن در نظر گرفت. البته نا گفته نماند که اعتیاد هم، همانند همه پدیده های اجتماعی دیگر دارای اثرات یکسان بر طبقات دارا و ندار نمی باشد. طبق معمول طبقات ضعیف و متوسط به پایین جامعه در مقابل این پدیده و اصولا هر پدیده اجتماعی دیگر شکننده تر هستد. هر چند در طولانی مدت و بسته به نوع مواد مخدر مورد استفاده، همه افراد آلوده به مواد مخدر سرنوشت کم و بیش یکسانی دارند.

از معروفترین، قدیمیترین و رایجترین مواد مخدر می توان از تریاک یا افیون نام برد. لغت افیون چنانچه برخی گمان می کنند ریشه یونانی نداشته و ماخوذ از کلمه افینا می باشد که در زبان سانسکریت به معنی شیره خشخاش است. آن را هپیون و یا هبیون نیز می نامند. واژه افیون در آثار بسیاری از شعرا و نویسندگان قدیم ایران به کرات به چشم می خورد که خود دلیلی بر قدمت استفاده از این مادۀ مخدر در زمان های دور و به مناسبت های مختلف دارد.

به عنوان نمونه "خاقانی" شاعر قرن ششم هجری قمری می گوید:
افیون لب فتنه را چنان ده
کز خواب به امتحان نجنبد
   
"نظامی" دیگر شاعر قرن ششم می گوید:
همه افـــــــیون خور مهتاب گشته
ز پای افتاده مست و خواب گشته

"امیر خسرو دهلوی" شاعر قرن سیزده هجری قمری می گوید:
این تنـــگنا نه موقع خــــــــواب است سر برآر
افیون زده ست حارس و مست است پاسبان

و یا "ملا فوقی یزدی" می گوید:
از برای رفع انزال آنکه افیون می زند.

هروئین
هروئین یا دی استیل مرفین، ماده مخدری از مشتقات مرفین و شدیداً اعتیادآور است. خرید، فروش و تملک این ماده تقریباً در همه کشورهای دنیا غیرقانونی است. هروئین در ایران به اسامی عامیانه "گَرد" و "دوا" هم خوانده می‌شود.
هروئین به سه شیوهٔ کشیدن، تزریق و تو دماغی یا اسنیف مصرف می‌شود.

کوکائین
کوکایین آلکالوییدی است که از برگ‌های درخت کوکا استخراج می‌شود. این ماده به صورت منشورهای کوچک متبلور می‌شود و بسیار کم در آب محلول است ولی در الکل و اِتر کاملاً حل می‌شود. کوکایین در دمای ۸۹ درجه سانتیگراد ذوب می‌شود. املاح آن در پزشکی استفاده می‌شوند و از مهم‌ترین آنها کلریدرات کوکایین است. کوکایین همچنین یک بی‌حس کنندهٔ موضعی و ضد درد می‌باشد و بیشتر در چشم پزشکی جهت بی‌حس کردن قرنیه استفاده می‌شود.
از کوکایین به عنوان یک مادهٔ مخدر هم استفاده می‌شود. معتادان به کوکایین آن را از راه بینی یا از راه تزریق استفاده می‌کنند. این اعتیاد موجب اختلالات جسمی و روحی شدید می‌شود. "کراک" کریستال های ارزان قیمت و خالص نشده کوکائین است. کوکایین با انتقال دهنده‌های دوپامین، نورآدرنالین و سرتونین وابستگی دارد. این ماده باعث بسته شدن باز جذب دوپامین می‌شود و مهمترین عامل میانجی تاثیرات تحریکی روانی حرکتی و تقویت کنندگی است. شواهد اخیر این موضوع را نشان می‌دهد که دوپامین همانند گیرنده‌ها، نقش مهمی در حالت سرخوشی و تاثیرات تحریکی کوکایین دارد. آنتاگونیست به طور قابل ملاحظه‌ای تاثیرات محرک و سرخوشی کوکایین را تقلیل داده، میل به کوکایین را در افراد وابسته به آن کاهش می‌دهد.

کراک
کراک یا هروئین فشرده نوعی ماده مخدر به صورت تکه‌های بلور با منشاء هروئین می‌باشد که در جنوب غرب آسیا متداول است. این مخدر در واقع حاصل ترکیب هروئین با ناخالصی‌های مختلفی است که از جمله اثرات جانبی آن می‌توان به عفونت‌های گسترده در اثر فعالیت باکتری‌ها در بافت‌های مختلف اندام‌های فرد زنده اشاره نمود.
کراک در سال‌های اخیر به محبوب‌ترین مادهٔ مخدر در ایران تبدیل شده و جای تریاک را گرفته‌است. و در افغانستان نیز رقیبی برای هروئین به‌شمار می‌رود. شیوهٔ مصرف کراک به دلیل امکان استفاده از سنجاق و سوزن نسبت به هروئین آسانتر است اما اعتیاد آن بسیار شدیدتر می‌باشد.

کراک کوکائین
کراک کوکائین نوعی ماده مخدر با منشاء کوکائین می‌باشد و باور بر این است که از اوائل دهه ۸۰ میلادی ابداع شده‌است. کراک به صورت تکه‌های بلور است که به صورت تدخینی مصرف می‌شوند. در ترکیب کراک کوکائین، نمک کلرید آمونیوم و مقدار کمی آب وجود دارد. برای افزایش حجم کراک در تولید آن از بی کربنات سدیم یا همان جوش شیرین هم استفاده می‌شود. کوکائینی که از فرآیند تخلیص کراک بدست می‌آید درجه خلوص بالائی دارد.
علت نام گذاری کراک صدایی است که هنگام گرم کردن بلورها در اثر تبخیر آب ایجاد می‌شود. تفاوت کراک با کوکائین از نظر شیمیایی در آن است که برای تهیهٔ کوکائین به شکلی که قابل تزریق باشد، لازم است که آن را با اسید کلریدریک خنثی کنند، و کراک در واقع فرم خنثی‌نشدهٔ کوکائین است. کراک ناخالص برخلاف انواع خالص‌تر کوکائین دارای قیمت پائینی است که باعث رواج آن در میان اقشار پائین جامعه می‌شود. قیمت پائین نسبت به کوکائین، وابستگی روحی و ضررهای بازگشت ناپذیر جسمی از مشخصه‌های کراک کوکائین هستند.

قات
قات گیاه گلداری است که بومی بخش گرمسیری شرق آفریقا و شبه جزیره عربستان می‌باشد.
قات از سال ۱۹۷۳ توسط سازمان جهانی بهداشت نوعی ماده مخدر محسوب شده و در منطقه صعده کشور یمن بطور وسیع کشت می‌شود. این مخدر بسیار گران قیمت بوده و قیمت یک بسته برگ قات در سال ۱۳۸۸ در حدود ۱۷ هزار تومان بود. این بسته تنها برای مصرف یک وعده استفاده می‌شود. برگ گیاه قات تا یک هفته در یخچال قابل نگهداری است و معمولا بصورت تازه مصرف می‌شود.
قات زدن به عمل مکیدن تدریجی شیره برگ گیاه قات که نوعی مخدر است گفته می‌شود.

ال اس دی
ال اس دی با نام شیمیایی اسید لیسرجیک دی اتیل آمید، دارویی است که از قارچی انگلیسی به نام ارگوت که بر روی گیاه چاودار زندگی می کند، به دست می آید. اولین بار در سال ۱۹۳۸ توسط یک شیمی دان سوئیسی به نام آلبرت هافمن که به امید دست یافتن به دارویی جدید، انواع ترکیبات ارگوت را آزمایش می کرد، ساخته شد. اما خواص آن تا زمانی که دکتر مذکور خود شخصاً آن را مصرف نکرده بود، کشف نشد. تجربیات دکتر هافمن هنگام مصرف این ماده در دفترچه یادداشت او به ثبت رسیده است. دهه ۱۹۶۰ زمان افول مصرف این ماده بود. اما بعدها گروه هیپی در امریکا مصرف آن را باب کردند. امروزه ال اس دی مصرف پزشکی ندارد. تا به امروز ال اس دی تنها مواد مخدری بوده است که مصرف آن باعث مرگ شخص نشده و کشده نداده است.

 

1- عوامل روانی
2- عوامل جسمی
3- عوامل خانوادگی
4- عوامل اجتماعی
5- عوامل اقتصادی
6- عوامل سیاسی

1- عوامل روانی
بیشتر معتادین دچار نوعی مشكل و یا اختلال روانی هستند و به دلیل همین اختلال به اعتیاد روی آورده و وابستگی روانی به مواد مخدر در آنان به وجود می آید. چون استفاده  از مواد مخدر موجب می گردد كه تا حدودی و به طور موقت اختلال روانی آنان فروكش كرده و یا به قول خودشان تخدیر شده و درد روانی آنان تسكین یابد. اما در صورت عدم دسترسی و یا عدم استفاده از ماده مخدر، اختلال روانی آنان آشكارتر می شود. این همان نكته مهمی است كه در درمان بیماران معتاد مورد توجه و نظر روان پزشكان است. دانستن این نكته كه چه نوع اختلال روانی عامل اولیه رویكرد فرد به استفاده از مواد مخدر می گردد كار چندان مشكلی نیست. با مروری بر روند زندگی گذشته بیمار معتاد از دوران كودكی به بعد، چگونگی رشد روانی جسمی وی، نوع بافت خانواده، بررسی مشكلات روانی– شخصیتی– اجتماعی– اقتصادی افراد خانواده، چگونگی محیط اجتماعی، شرایط زیستی و ... می توان نوع اختلال و یا اختلالات روانی را مشخص و درمان های لازم روان پزشكی را آغاز نمود. در صورتی كه معتاد و یا در صورت لزوم خانواده وی تحت درمان های ضروری روان پزشكی قرار نگیرند و به سفارش های روان پزشك معالج عمل نكنند، موفق به ترك و درمان اعتیاد نخواهند شد.

2- عوامل جسمی
علاوه بر وابستگی روانی به مواد مخدر، وابستگی جسمی نیز عامل مهم دیگری است كه در ترك اعتیاد و درمان بیمار معتاد، جایگاه خاص درمانی خود را دارد. هنگامی كه وابستگی جسمی به وجود آید و در صورت عدم دسترسی فرد معتاد به ماده مخدر، علایمی در وی بروز می نماید كه او برای جلوگیری و رهایی از آن علایم با هر ترفندی سعی می نماید كه ماده مخدر مورد نیاز خود را تهیه و از آن استفاده نماید. متأسفانه در چنین حالت روانی– جسمی است كه بیمار معتاد ممكن است به هر كار خلافی دست بزند تا بتواند ماده مخدر را تهیه نماید واین رفتارهای خلاف اخلاق و قانون است كه بسیاری از خانواده ها و دیگر افراد جامعه را درگیر مشكلات اقتصادی، رفتاری و اخلاقی معتادین نموده است. تكرار چنین اعمال و رفتارهای خلاف قانون و ضد اجتماعی موجب می گردد كه معتاد، روز به روز از نظر روانی و اخلاقی، بسیاری از خصوصیات و صفات خوب و انسانی را از دست بدهد و در نهایت به فردی خلاف كار و بی احساس مبدل گردد.

برای درمان عوارض جسمی ناشی از ترك اعتیاد، روش های گوناگون درمانی وجود دارد كه بیمار بتواند با استفاده از داروهای تجویز شده توسط روان پزشك معالج، این مرحله ترك اعتیاد را به شكلی بگذراند كه عوارض جسمی كمتری داشته و بتواند دوره بحرانی ترک را راحت تر بگذراند.

بارزترین علایم جسمی ناشی از ترك ماده مخدر (و یا در صورتی كه بیمار معتاد نتواند به ماده مخدر دسترسی یابد) عبارت اند از: دردهای شدید عضلانی كه فرد را بی قرار و پرخاشگر می نماید، دل پیچه های شدید توأم با اسهال، تهوع، استفراغ، عرق كردن، بی خوابی و ....

3- عوامل خانوادگی
عوامل خانوادگی مانند: عدم توجه مادر و پدر به چگونگی تربیت فرزندان، نبودن نظارت های لازم و ضروری از جهات رفتاری، عدم توجه به رشد روانی و سالم فرزندان، نبودن  فضای آرام و شاد خانوادگی، وجود رابطه های بیمارگونه بین پدر و مادر و فرزندان، اعتیاد پدر و یا مادر، كمبودهای عاطفی  فرزندان و بسیاری از عوامل دیگر در اعتیاد فرزند یا فرزندان نقش دارند. به همین دلایل است كه در درمان اعتیاد فردی از افراد خانواده، تمامی افراد خانواده باید مورد بررسی های لازم روان پزشكی قرار گیرند. علاوه بر جلسات روان درمانی خواه قبل از ترك و خصوصاً بعد از ترك و درمان كه برای بیمار معتاد توصیه می شود، گاهی ضروری به نظر می رسد كه جلسات روان درمانی، برای افراد خانواده به صورت گروهی و یا انفرادی در نظر گرفته شود و اگر فردی از افراد خانواده دچار نوعی اختلال روانی باشد، وی نیز درمان گردد. بنابراین در ترک و درمان بیمار معتاد، همه افراد خانواده  باید همیاری و همكاری لازم را با روان پزشك معالج بنمایند. در غیر این صورت نمی توان انتظار داشت كه فرد معتاد در ترک و درمان موفق گردد.
 

4- عوامل اجتماعی
یعنی محیط و جامعه ای كه فرد معتاد در آن زندگی می كند، كوچه، محله، شهر، همسایه ها، دوستان، افراد فامیل و ... در اعتیاد نقش دارند. در بعضی محله ها  مواد مخدر راحت تر و بیشتر در اختیار معتادین قرار می گیرد و نابسامانی خاصی از جهات اجتماعی، قانونی،  رفتاری، اخلاقی، اقتصادی و ... در چنین محله هایی وجود دارد. بنابراین خانواده ها باید از وجود چنین محله هایی آگاهی داشته باشند تا اگر به هر دلیلی خانواده ناچار به زندگی در چنین محله هایی است، بیش از حد مراقب و مواظب فرزندان و افراد خانواده خود باشند و اگر محل زندگی خارج از چنین محله هایی است فرزندان خود را از رفت و آمد به چنین محله هایی منع نماید. فرد معتادی كه با هر روش درمانی موفق به ترك  اعتیاد خود شده است و مرحله درمانی خود را می گذراند باید به این نكته توجه نماید كه حضور در محله های آلوده، ادامه ارتباط با دوستان معتاد و یا افرادی كه در خرید و فروش مواد مخدر دست دارند ممكن است باعث گردد كه او مجدداً به دامن اعتیاد كشانده شود.

5- عوامل اقتصادی
اگر شنیده می شود كه مدت زمان زیادی است كه مبارزه جهانی با قاچاقچیان مواد مخدر و تلاش جهانی در درمان  معتادین به عمل می آید ، به این دلیل است كه اعتیاد بلای خانمانسوزی است كه نه تنها فرد معتاد را سربار جامعه می نماید و جسم و جان او را نابود می سازد بلكه از جهات اقتصادی، فقر جبران ناپذیری را متوجه خود فرد معتاد و خانواده وی می نماید كه نتیجه آن فلاكت و بدبختی است. به این دلایل است كه توصیه می گردد بیماران معتاد هر چه زودتر و سریع تر برای ترك و درمان اعتیاد خود اقدام نمایند  تا از این بلای نابود كننده انسانیت نجات یابند. اگر با دقت بیشتری به اعتیاد و پیامدهای آن نگاه  كنیم متوجه می شویم كه خسارت های مادی كه روزانه و به تدریج به اقتصاد فرد معتاد، خانواده وی و جامعه وارد می شود خیلی بیشتر از هزینه ناچیزی است كه برای ترك و درمان بیماری اعتیاد خرج می شود.

نكته مهم دیگر این است كه  فرد معتاد آنگاه كه دچار فقر اقتصادی می گردد، اگر به عضویت گروه قاچاقچیان در نیاید برای این كه بتواند  پول مورد نیاز خود را برای خرید مواد مخدر به دست آورد، متأسفانه خود عامل خرید و فروش مواد مخدر می شود و سعی می نماید افراد بیشتری را معتاد نماید تا درآمد بیشتری داشته باشد. شاید یكی از دلایلی كه بسیار توصیه می شود مردم از افراد معتاد دوری كنند همین عامل معتاد كردن دیگران است.

6- عوامل سیاسی
 در گذشته، و به احتمال زیاد در حال حاضر نیز، یكی از جنبه های سیاست های استعماری و استثماری بر این پایه قرار داشت تا بتواند با شیوع اعتیاد و با پیامدهای بازدارنده ای كه در اعتیاد وجود دارد مردم یك جامعه را از پیشرفت های علمی– اجتماعی– اقتصادی– سیاسی و ... محروم نمایند. در حال حاضر چنین سیاستی توسط گروه های قوی قاچاقچی در سطح جهانی انجام می پذیرد و در هر كشوری عوامل نادان و خیانتكاری وجود دارند كه برای كسب درآمد و سرمایه های كلان، به شیوع اعتیاد و افزایش معتادین مبادرت می ورزند. قاچاقچیان مواد مخدر و مواد روان افزا یا روان گردان نه تنها هیچ گونه حس انسانی و ملی ندارند بلكه در نوع خود قاتلانی هستند كه آگاهانه باعث نابودی انگیزه های مفید و مثبت انسان ها و درنهایت مرگ تدریجی افراد یك جامعه خصوصاً جوانان می گردند.  

پرسش و پاسخ های کاربردی

اعتیاد چیست؟
اعتیاد یک بیماری مزمن مغزی است. فرد معتاد مشتاق مصرف دوباره و دوباره مواد مخدر است. به مرور سیستم و عملکرد مغز فرد معتاد تغیر کرده و استفاده از مواد مخدر دیگر تحت کنترل شخص نبوده و حتی ارضا کننده نیز نمی باشد. فرد معتاد تنها به خود تلقین می کند که احساس "بهتر" یا "طبیعی" تری دارد.

چرا ترک اعتیاد مشکل است؟
به دلیل تغیرات شیمیایی ایجاد شده در مغز فرد معتاد، فرد اشتیاق و طلب بیشتر و بیشتر به مواد دارد. به همین دلیل استفاده از داروهای ترک اعتیاد برای تغییر تدریجی عملکرد مغز بسیار کار آمد است.

آیا اعتیاد قابل کنترل است؟
اعتیاد یک بیماری مزمن است شبیه تنگی نفس، بیماری قلبی و یا قند خون. چیز غیر معمولی نیست چنانچه این بیماری دوباره عود کند. منتها با روش های درمانی مناسب می توان در صد آن را تا حدود بسیار زیادی کاهش داد.

برای مغز فرد معتاد چه اتفاقی می افتد؟
مواد مخدر سیستم ارتباطاتی مغز را تغییر می دهد. این عمل به دو طریق صورت می گیرد. مواد مخدر سیستم شیمیایی پیام رسانی مغز را به نوعی مختل کرده و یا باعث شبیه سازی های خارج از حد طبیعی در "سیستم قوه درک" مغز می شود. به عنوان مثال ماریجوانا و هروئین اثرات تخریبی مشابهی بر روی سیستم پیام رسانی مغز ایجاد می کنند که "انتقال دهنده های عصبی" نامیده می شود. این مواد باعث فریب گیرنده های شیمیایی مغز شده و موجب ارسال پیام های غیر طبیعی به مغز می گردد. مواد مخدر دیگر از قبیل کوکائین، باعث انتقال و آزاد شدن بیش از حد "انتقال دهنده های عصبی" به سلول های مغزی می شوند که مغز را از بازپرداخت طبیعی آنها عاجز می کند، و این امر باعث انتقال پیام های غیر معمول به مغز می گردد.

مردم به چه دلیل از مواد مخدر استفاده می کنند؟
مواد مخدر باعث می شود که انتقال دهنده های عصبی مغز غرق در موادی به نام دوپامین شوند. دوپامین ماده  ای است طبیعی که باعث احساس لذت در انسان می گردد. این ماده همچنان باعث احساساتی شدن افراد، انگیزه برای بقا (خوردن، ارتباط با دیگران و ...) و حرکت می باشد. مواد مخدر، به تحریک بیش از حد سیستم ارتباطی مغز می پردازد و به اصطلاح عامیانه شخص هایپر یا سرخوش می شود که این احساس بسیار قویی است و باعث می شود که شخص دوباره و دوباره تمایل به تجربه این احساس را داشته باشد. مشکلات اصلی اعتیاد هم از همین جا آغاز می گردد. مغز فرد معتاد دچار اشتباه شده و گمان می کند که این حالت در مغز، طبیعی است.

مغز فرد معتاد چگونه فریب می خورد؟
مغز فرد معتاد به مرور گمان می کند که دوپامین لازم برای مغر باید از طریق مواد مخدر تامین شود و به همین دلیل در حالت طبیعی مغز دوپامین کمتری تولید می کند. تولید طبیعی کمتر دوپامین در مغز باعث می شود سیستم قوه درک مغز پایین بیاید. بعد از مدتی حتی مواد مخدر نیز قادر به تولید دوپامین لازم در مغز نمی باشند و این است که فرد معتاد مقدار مصرف مواد خود را مدام افزایش می دهد تا به این اثر برسد که این حالت بسیار خطرناک است.

چرا قدرت تحمل به مواد مخدر خطرناک است؟
از آنجایی که فرد نیاز به مصرف بیشتر و بیشتر دارد تا همان احساس لذت را پیدا کند، مغز فریب خورده و گمان می کند که به راستی این حجم مواد مخدر لازم است تا احساس خوبی داشته باشد. و بعد از یک مرحله، زیاده روی در مصرف مواد مخدر اتفاق می افتد. فرض کنید که شخص معتاد اقدام به مداوا برای ترک اعتیاد نمود و توانست سطح شیمیایی مغز خودش را به حالت طبیعی برساند. چنانچه فرد مورد نظر مجددا به اعتیاد روی آورد، در این مرحله است که زیاده روی در مصرف مواد آغاز شده و مقدار موادی که در قبل ارضا کننده بود دیگر کافی نخواهد بود.

چه تغیرات شیمیایی در مغز فرد معتاد ایجاد می شود؟
 وقتی که فردی معتاد به مواد مخدر شد، مدارهای مغزی سیستم قوه درک او تغیر می کند. از تنظیم خارج شدن "گلوتامات" در انتقال دهنده های عصبی، توانایی های مغز از قبیل یاد گیری را کاهش می دهد. وقتی که سطح "گلوتامات" دستکاری می شود، مغز سعی می کند که آنها را تنظیم کند و این امر می تواند باعث اخلال در سیستم یادگیری شود. این امر باعث کاهش در یادگیری غریزی می گردد. مثال یادگیری غریزی، مانند نیاز خوردن به غذا است وقتی که گرسنه هستید. این نیاز ممکن است که حتی با دیدن یک فرد و یا محل خاص برای افراد اتفاق بیافتد. به عنوان مثال با دیدین مغازه مک دونالد فرد احساس گرسنگی می کند. این میل به مواد مخدر در افراد معتاد به حد چشم گیری افزایش می یابد.
به دلایل ذکر شده فرد معتاد توانایی کمتری در تصمیم گیری، یاد گیری و کنترل رفتار های خود دارد.

چطور برخی از افراد به اعتیاد رو می آورند و برخی دیگر نه؟
اشاره به این مطلب که چطور برخی معتاد می شوند کار آسانی نیست. ساختار بدنی یک فرد ممکن است مشخص کند که چرا یک فرد به اعتیاد رو می آورد و فرد دیگر رو نمی آورد. یکی از عوامل بسیار مهم در استفده و یا عدم استفاده از مواد مخدر مسئله ژنتیکی می باشد. به عنوان مثال اگر خانواده فرد به اعتیاد دچار باشند احتمال بالاتری وجود دارد که این خصیصه به فرزندان آنها منتقل شود. محیطی که فرد در آن پرورش میابد از دیگر عوامل تاثیر گذار است. مواد مخدر راه هایی برای فرار از واقیت های زندگی اشت. ساختار روانی فرد از دیگر عوامل تایین کننده می باشد. آیا مصرف مواد مخدر باعث این می شوند که فرد احساس بهتری نسبت به خود داشته باشد، حتی برای یک مدت کوتاه؟ آیا فرد معتاد از نابسامانی مغزی شبیه افسردگی رنج می برد؟ سن افراد نیز از جمله موارد تایین کننده است. هر چه افراد در سن پایین تر مواد مخدر را تجربه کنند احتمال توسعه بیماری اعتیاد بیشتر است. افراد جوان به دلیل توسه نیافتن سیستم مغزی آنها در قبال پدیده اعتیاد شکننده تر هستند.

چگونه افراد می توانند مواد مخدر را نادیده بگیرند؟
آسان است تنها به افراد بگوییم "بگویند نه". اما جواب اصلی به این سوال باید به راستی مانع استفادۀ افراد از مواد مخدر گردد. موسسه بین المللی مبارزه با مواد مخدر تحقیقات گسترده ای در این زمینه انجام داده است که ارزش برنامه های پیش گیرانه را ثابت می کند. آموزش نقش کلیدی دارد. همه افراد چه جوان و چه پیر لازم است که از خطرات ناشی از استفاده از مواد مخدر، مشروبات الکلی و یا استفاده نادرست از برخی داروهای نسخه ای آموزش داده شوند. اگر مردم از آسیب های ناشی از مواد مخدر آگاهی داشته باشند به راحتی به دام این اعتیاد نمی افتند.

اگر من معتاد شدم، آیا امیدی برای بهبود هست؟
بله. روش های پیشرفته در درمان اعتیاد این امکان را برای شما فراهم می کند.

من تنها به خودم آسیب می رسانم، چرا شما نگران این مسئله هستید؟
مسئله اعتیاد تنها در آمریکا برای پرداخت کنندگان مالیات چیزی در حدود 180$ بیلیون دلار در سال هزینه بر می دارد. که این شامل سیستم بهداشت و درمان، سیستم های قضایی/جنایی و  کاهش بازدهی در محیط های کاری می باشد. از طرفی 165$ بیلیون دلار دیگر در سال صرف مبارزه با بیماری های مرتبط با تنباکو می گردد. 185$ بیلیون دلار هم صرف امر مربوط به نوشیدن مشروبات الکلی می شود.
این تقربا نیم ترلیون دلار است!!
اعتیاد یک بیماری اجتماعی است که همه جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد. از قبیل، برنامه های عمومی بهداشت، اخراج از مدارس، جرم و جنایت، کودک آزاری، جرایم خانوادگی و کاهش بازدهی در جامعه.
بسیاری از خلاف ها و جرایم جامعه به نوعی مرتبط با اعتیاد و موارد مرتبط با آن است. تقریبا دو سوم از افراد معتاد اعتراف می کنند که در کودکی تحت سوء استفاده جنسی و یا فیزیکی قرار گرفته بودند.
کودک آزاری از مهمترین آثار استفاده از مواد مخدر است. بر اساس آمار معتبر 10 تا 22 در صد از تصادفات رانندگی توسط رانندگانی که به اعتیاد آلوده بودند گزارش شده است.

منابع:
1. Drug Addiction Statistics / http://www.drug-addiction-support.org
2. صالحی، ایرج، زنجیره‌‌های اعتیاد، نشر آوای نور
3. http://www.tebyan.net
4. لغتنامه دهخدا
5. ویکی پیدیا


سوتیتر ها

سود کلانی که از خرید و فروش مواد مخدر نصیب دست اندکاران این حرفه می گردد، از یک طرف و سود کلان تری که با تخریب، در حاشیه نگه داشتن و کنترل نیرو های فعال و پرسشگر جامعه، نصیب حکومت های فاسد و دیکتاتور می گردد، از طرف دیگر، از عمده عواملی هستند که ریشه کن کردن این پدیده خانمان برانداز را تقریبا غیر ممکن می سازد.


اگر مردم از آسیب های ناشی از مواد مخدر آگاهی داشته باشند به راحتی به دام این اعتیاد نمی افتند.


پیشگیری بهتر از درمان است هر چند در مورد برخی از انواع اعتیاد، پیشگیری تنها راه درمان است.

بسیاری از دولتمردان و حکومت های فاسد، خود نقش اساسی در ترانزیت و خرید و فروش مواد مخدر در اقصی نقاط دنیا را دارند.

در ترک و درمان بیمار معتاد، همه افراد خانواده  باید همیاری و همكاری لازم را با روان پزشك معالج بنمایند. در غیر این صورت نمی توان انتظار داشت كه فرد معتاد در ترک و درمان موفق گردد.